Sport jest niezwykle ważny dla rozwoju każdego dziecka, choć nie zawsze zdajemy sobie sprawę, dlaczego i z jakich konkretnie powodów. W tym artykule znajdziesz uporządkowane podstawowe fakty wskazujące na to, dlaczego ruch i sport odgrywają tak wielką rolę w codziennym funkcjonowaniu dzieci i stanowią obowiązkowy element ich rozwoju.
Każdy z nas rodzi się z naturalną potrzebą ruchu. Dzieci ruszają się intensywnie już w brzuchu mamy, co wpływa korzystnie na ich rozwój – dzięki temu ich zmysły mogą prawidłowo się kształtować, a mózgi zdrowo rozwijać.
Wystarczy spojrzeć na niemowlę, by przekonać się, jak wiele wykonuje ruchów rączkami i nogami, mimo że i tak większość czasu spędza w pozycji leżącej. Niemowlę rusza się intensywnie, choć nie wie, czemu i nie planuje tego świadomie. Taka aktywność jest na początku spontaniczna i nieskoordynowana, dopiero z czasem staje się bardziej zorganizowana. Rosnące dziecko z ciekawością przygląda się ruchom opiekunów i z przyjemnością zaczyna je powtarzać. W ten sposób rozwija się fizycznie, staje się coraz bardziej sprawne, a do tego stymuluje swój mózg.
Wychowanie fizyczne nie bez powodu jest przedmiotem szkolnym w większości cywilizowanych krajów na świecie. Np. w Danii w wielu szkołach uczniowie codziennie rano, jeszcze przed rozpoczęciem lekcji, uprawiają tzw. „poranny bieg”.
W całej Europie widoczna jest tendencja do stopniowego zwiększania liczby godzin wychowania fizycznego i wprowadzania różnych rodzajów aktywności sportowej w ramach obowiązkowego planu lekcji. Oprócz klasycznego WF-u uczniowie coraz częściej mają do dyspozycji dodatkowe godziny zajęć np. z piłki nożnej, hokeja, pływania, tenisa i innych.
Po co to wszystko?
Dlaczego sport jest tak ważny dla harmonijnego rozwoju dzieci i młodzieży? Dzięki aktywności sportowej dzieci rozwijają nie tylko swoją sprawność fizyczną, ale uczą się również wielu umiejętności „miękkich”: współpracy w zespole, zdrowej konkurencji, szacunku, komunikacji, ale również wytrwałości, konsekwencji w działaniu i wewnętrznej motywacji.
Jeśli chodzi o rozwój fizyczny, ruch wspiera rozwój mięśni, kości i stawów, stymuluje też wiele innych układów: krwionośny, oddechowy, nerwowy i odpornościowy. Ale to nie wszystko. Wiele badań wskazuje na to, że aktywność fizyczna harmonizuje również rozwój psychiczny: pomaga regulować emocje, a nawet „leczyć” wiele chorób, takich jak np. ADHD i dziecięca depresja. Ruch ma również pozytywny wpływ na jakość snu dzieci i młodzieży, rozwija poczucie własnej wartości i pewności siebie, w spontaniczny sposób uczy kreatywności i podejmowania decyzji. Bycie aktywnym zapobiega nadwadze, otyłości i wielu przewlekłym chorobom.
Zdrowa dawka ruchu
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca dzieciom i młodzieży w wieku szkolnym (5-17 lat) co najmniej 1 godzinę ruchu dziennie o średniej i zwiększonej intensywności oraz 30 minut intensywnych ćwiczeń wzmacniających mięśnie minimum 3 razy w tygodniu.
Młodsze dzieci korzystają z ruchu głównie poprzez zabawę: bieganie, wspinanie się, pokonywanie przeszkód itp. Rekomendowany minimalny czas takiej zabawy dla młodszych dzieci to ok. 30 minut dziennie.
Dziś i w przyszłości
Potrzeba ruchu jest jedną z podstawowych potrzeb każdego człowieka. Tym, co sprawia, że jedni wyrastają na aktywnych dorosłych, a inni lądują na kanapie, są zdrowe nawyki. Obecność sporej dawki aktywności sportowej w życiu dziecka zaowocuje w przyszłości chętnym wybieraniem aktywnego sposobu spędzania czasu.
Również kiedy nasze dzieci czują zmęczenie, są zestresowane i skarżą się na kiepskie samopoczucie, zachęcajmy je do aktywności. Podczas wysiłku sportowego do krwiobiegu uwalniają się endorfiny, nazywane hormonem szczęścia, które dodają energii i poprawiają samopoczucie. A że dzieci uczą się przez przykład, sami pokazujmy im swoim stylem życia, że sport działa w takich sytuacjach jak antidotum.
Jak widać, powodów, dla których warto interesować dzieci sportem, jest bardzo wiele. Na szczęście nie tylko rodzice i nauczyciele zdają sobie z tego sprawę. 10 lat temu Unia Europejska w Traktacie Lizbońskim zainicjowała wiele działań mających na celu promowanie sportu, czego efektem jest m.in. wspieranie rozwoju infrastruktury sportowej. W wielu miastach i miasteczkach powstały tysiące tzw. „orlików”, dzięki którym dzieci i młodzież mają dostęp do boisk i sali gimnastycznych z prawdziwego zdarzenia.
Wciąż jednak najbardziej istotne w propagowaniu ruchu pozostają dobre skojarzenia ze sportem, pozytywne emocje towarzyszące aktywności, zachęta ze strony rodziców i nauczycieli oraz dobrze dopasowany do zainteresowań dziecka rodzaj ruchu. Najlepiej jeśli jest on wielokierunkowy i zróżnicowany. Na szczęście żyjemy w dobie, w której mamy do dyspozycji ogromną ilość ciekawych aktywności sportowych. Zostaje tylko kwestia wyboru odpowiedniego sportu. Bo że warto, to – mamy nadzieję – nie trzeba już nikogo przekonywać.
